Όραση και σχολική απόδοση

Τα προβλήματα όρασης μπορεί να κάνουν τη ζωή δύσκολη σε ανθρώπους κάθε ηλικίας, αλλά ειδικά στα παιδιά μπορεί να διαταράξουν τις σχολικές επιδόσεις και να έχουν συνέπειες που επιμένουν στον χρόνο, προειδοποιούν οι ειδικοί.

Μάλιστα ορισμένες παθήσεις των ματιών, αν αφεθούν χωρίς θεραπεία, μπορεί να οδηγήσουν σε αναπτυξιακές υστερήσεις και μαθησιακές δυσκολίες, ενώ εγκυμονεί και ο κίνδυνος μόνιμης βλάβης της όρασης .

Η συσχέτιση όρασης και μάθησης είναι πολύ ισχυρή
Μελέτες έχουν δείξει ότι το περίπου 80% όσων μαθαίνει το παιδί στο σχολείο παρουσιάζεται με οπτικό τρόπο, επομένως οποιαδήποτε διαταραχή της όρασης μπορεί να αποδειχθεί επιζήμια.

Οι διαταραχές αυτές είναι εξαιρετικά συνηθισμένες, αφού πάνω από ένα στα τέσσερα παιδιά σχολικής ηλικίας και το 5-10% των παιδιών προσχολικής ηλικίας πάσχουν από οφθαλμολογικά προβλήματα, ενώ πάνω από ένα στα πέντε έχει αδιάγνωστα προβλήματα στα μάτια επειδή δεν έχει ελεγχθεί ποτέ από έναν οφθαλμίατρο.

«Όταν το παιδί αντιμετωπίζει δυσκολίες στο σχολείο, από το να μη βλέπει καλά ό,τι γράφει ο δάσκαλος στον πίνακα έως το να μη μπορεί να διαβάσει σωστά, όχι μόνο παρεμποδίζεται η μάθηση, αλλά του προκαλείται σύγχυση, αισθάνεται άσχημα για τον εαυτό του και μπορεί τελικά να επηρεαστεί αρνητικά η στάση του απέναντι στη μάθηση καθαυτή, με ολέθριες συνέπειες για το μέλλον του», λέει ο χειρουργός-οφθαλμίατρος, καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης, NYU Medical School, ΔΡ Αναστάσιος Κανελλόπουλος.

Τα ύποπτα συμπτώματα
«Αυτό που πρέπει να θυμούνται οι γονείς είναι ότι τα παιδιά συνήθως δεν παραπονιούνται για την όρασή τους, διότι δεν συνειδητοποιούν καν ότι δεν βλέπουν καλά», τονίζει ο Δρ. Κανελλόπουλος. «Επομένως οι γονείς είναι εκείνοι που πρέπει να τα πηγαίνουν για προληπτικό έλεγχο και επίσης να έχουν το νου τους για ύποπτα συμπτώματα».

Τα συμπτώματα πρέπει να προσέξουν οι γονείς παιδιών σε σχολική ηλικία είναι:

Προσχολική ηλικία

-Εάν δεν είναι κοινωνικό

-Εάν κάθεται κοντά στη τηλεόραση

-Εάν τρίβει συχνά τα μάτια του

-Εάν έχει αργήσει να περπατήσει

-Εάν στραβώνει κάποιο μάτι του

-Εάν σκοντάφτει συχνά

-Εάν κρατάει το κεφάλι του σε παράξενη θέση όταν κοιτάζει

-Εάν αποφεύγει τις κοντινές δραστηριότητες

-Διάβασμα με το βιβλίο πολύ κοντά στο πρόσωπο.

-Δυσκολίες στο διάβασμα (π.χ. χάνει λέξεις ή παραλείπει ολόκληρες προτάσεις, πρέπει να δείχνει κάθε λέξη με το δάκτυλο για να μείνει στην ίδια γραμμή, διαβάζει αργά ή δεν καταλαβαίνει τι διαβάζει, επαναλαμβάνει τις λέξεις ή μπερδεύει τις παρόμοιες λέξεις και τις διαβάζει λάθος)

-Επίμονη αντιστροφή γραμμάτων ή λέξεων (μετά την Β’ Δημοτικού)

Σχολική ηλικία

-Εάν εμφανίζει διαταραγμένη προσοχή και συγκέντρωση

-Εάν διαμαρτύρεται συχνά για πονοκεφάλους

-Εάν διαμαρτύρεται για διπλή ή θολή όραση

-Εάν δυσκολεύεται να δει καθαρά στο πίνακα του σχολείου και στη τηλεόραση

-Εάν εμφανίζει δυσκολίες στα σχολικά και αθλητικά καθήκοντα

-Εάν έχει κάποιο άλλο χρόνιο πρόβλημα υγείας

-Φτωχός συντονισμός ματιών-χεριών

-Εάν εμφανίζει διαταραγμένη προσοχή και συγκέντρωση

-Σκύψιμο χαμηλά στο τραπέζι όταν διαβάζουν ή γράφουν

-Χρήση μόνο του ενός ματιού (το παιδί μπορεί να κοιτάζει από το πλάι ή να κλείνει το ένα μάτι όταν θέλει να δει κάτι)

-Δυσκολίες στο να θυμηθεί, να αναγνωρίσει ή να αναπαράγει σχήματα

Συσχέτιση προβλημάτων όρασης με μαθησιακές δυσκολίες

Βασική προϋπόθεση επιτυχίας στο σχολείο αποτελεί σίγουρα η καλή όραση των παιδιών. Η σχολική επίδοση μπορεί να υστερεί όταν και η όραση του παιδιού υπολείπεται. Έως και 25% των παιδιών έχουν προβλήματα όρασης που επηρεάζουν την μαθησιακή τους ικανότητα, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη. Στα παιδιά σχολικής ηλικίας, οι μαθησιακές δυσκολίες σίγουρα αποτελούν μια ανησυχία για τους γονείς. Συχνά, αυτές διαγιγνώσκονται μόνο όταν το παιδί πάει στο σχολείο, παρά το γεγονός ότι στη μεγάλη πλειοψηφία τους παρουσιάζονται σε παιδιά ηλικίας έως 7 ετών. Εντούτοις, πολλές φορές οι μαθησιακές δυσκολίες ενδέχεται να οφείλονται σε προβλήματα όρασης. Κάποιο διαθλαστικό σφάλμα μπορεί να σχετίζεται με μια μαθησιακή δυσκολία ή να αποτελεί γενικά την αιτία δυσκολιών στο σχολείο.

Παιδική και σχολική ηλικία: ποιες διαταραχές παρουσιάζονται;

Οι πιο βασικές διαταραχές είναι:
• Αμβλυωπία (4%)
• Στραβισμός
• Μυωπία (5% έως 8 ετών, 26% έως 14 ετών και 30% έως 20 ετών)
• Υπερμετρωπία (90% έως 5 ετών και 15% άνω των 5 ετών)
• Αστιγματισμός

Κάθε πότε θα πρέπει το παιδί μας να επισκέπτεται τον οφθαλμίατρο;

Η τεχνογνωσία και η διαθέσιμη τεχνολογία προσφέρει σήμερα στην οφθαλμολογία διαγνωστικές μεθόδους με τις οποίες προλαμβάνονται πάρα πολλά προβλήματα, προτού να έχουν καταστροφικές συνέπειες. Ορισμένες παθήσεις των ματιών μπορεί να υφίστανται αλλά να μην προκαλούν αντιληπτά συμπτώματα γι' αυτό και πρέπει να γίνονται προληπτικοί έλεγχοι στα παιδιά όλων των ηλικιών.

Εξυπακούεται ότι όλα τα μωρά και ειδικά τα βρέφη, κυρίως αυτά που χαρακτηρίζονται «υψηλού κινδύνου» (πρώιμος τοκετός, οικογενειακό ιστορικό για προβλήματα όρασης). Ο δεύτερος έλεγχος πρέπει να γίνεται με την ολοκλήρωση του 1ου χρόνου της ζωής, όπου το οπτικό σύστημα ελέγχεται και λειτουργικά: εάν το παιδί εστιάζει, παρακολουθεί, στραβίζει ή εμφανίζει κάποια άλλη παράξενη συμπεριφορά.

Οι έλεγχοι θα πρέπει να συνεχίζονται κατά τη διάρκεια των προσχολικών και πρώτων σχολικών χρόνων, με έμφαση στις ηλικίες από 3 έως 6 ετών. Σε ηλικίες άνω των 6 ετών ο έλεγχος θα πρέπει να γίνεται πριν το ξεκίνημα της σχολικής χρονιάς.

Τα Οπτικά Καλύβας για την νέα σχολική χρονιά σας προσφέρουν 50% έκπτωση σε κάθε παιδικό σκελετό οράσεως μέχρι 31/09/20.